Werken op IC: ‘De druk is continu hoog’

Henk Groothuismink (64) was eigenlijk al klaar met werken. Jaren gewerkt als verpleegkundige op de IC, daarna twaalf jaar op de ambulance. Twee jaar geleden met pre-pensioen. En toen belde tijdens de eerste coronagolf het ziekenhuis: of hij kon komen werken als buddy. Extra handjes op een overlopen IC. Henk: ‘Plicht roept op zo’n moment. Als ik kan helpen, help ik.’ Spannend en toch ook weer vertrouwd voor Henk. ‘Wat tijdens die eerste golf echt opviel, was dat je niks kon doen. Er moest nog onderzocht worden welke medicijnen er gebruikt konden worden, optiflow werd nog niet ingezet en mensen konden heel snel heel ziek worden. Dat was soms best heftig.’ Terwijl Henk op de ambulance toch echt wel wat gewend was. ‘Maar daar werkte je met strakke protocollen. Hier was het zoeken naar het onbekende.’ Zwaar ook best wel, vond Henk. ‘Ik zag toch hele zieke mensen liggen die jonger dan ik zijn. Dat doet wat met je.’

Tweede golf

Na zes weken en het einde van de eerste golf dacht Henk eindelijk echt aan zijn pensioen te beginnen. Medio november ging opnieuw de telefoon. En opnieuw zei Henk ja. ‘Het is nu echt anders. We hebben medicijnen en met optiflow kunnen we mensen van de beademing houden. Je kunt meer doen. Patiënten kunnen ook eerder terug naar de verpleegafdeling.’ Hoewel de IC minder opgeschaald is dan in de eerste golf, is het nog steeds druk. En ja, ook Henk merkt dat de buitenwereld minder van zich laat horen qua dankbaarheid. ‘Terwijl het de buitenwereld is die het laat gebeuren. Als ik de drukte op Black Friday zag, word ik wel boos. Die mensen zouden eens een dag op de IC moeten kijken.’ Gelijktijdig roemt Henk de saamhorigheid op de IC. Toen en nu. ‘Prachtig hoe iedereen uitstraalt: we gaan dit gewoon regelen. Ondanks alles.’ Wat blijft onder aan de streep over voor Henk? ‘Ik ben blij dat ik wat heb kunnen betekenen. Dat ik het leven als buddy van anderen (collega’s, patiënten) wat makkelijker heb kunnen maken.’

Schouders eronder

Dirk Werkman werkt al 28 jaar op de Intensive Care en ziet een groot verschil met het voorjaar. Dirk: ‘In begin dacht ik Covid is een “ver van mijn bed show”. Maar die gedachte veranderde snel toen het in Italië begon en uiteindelijk ook in Nederland landde, met alle gevolgen van dien. Er was een bepaalde angst voor het onbekende. Ook bij mijzelf, ondanks alle ervaring. Het was nieuw en we wisten niet wat we konden verwachten.’ Toch konden Dirk en zijn collega’s zich enigszins voorbereiden op de opvang van de eerste covidpatiënten. Dirk: ‘In het begin waren er nog schrikbeelden uit Brabant terwijl het hier nog opvallend rustig bleef. Maar dit werd snel anders. In no time lagen we vol. Het was een covid IC geworden met twintig bedden operationeel. Dat hadden we nog nooit meegemaakt. We draaiden 12-uurs diensten en werkten met buddy’s. Voor velen een zware tijd. Het was werken, eten en slapen. We hadden een enorm saamhorigheidsgevoel en we zetten op dat moment allemaal de schouders eronder.'

Communicatie en sfeer

‘Tijdens de eerste golf kwamen de mensen heel ziek binnen’, vertelt Dirk verder. ‘Het was allemaal onzeker en ook wel beangstigend. Een gerichte behandeling was nog niet bekend. Het overviel ons compleet. Het blijft dan wel moeilijk wanneer mensen overlijden terwijl we alles hebben geprobeerd.’ Nu in de tweede golf is er meer controle. Dirk: ‘Behandelingsinzichten zijn beter ontwikkeld en we zijn nu qua zorg en behandeling en organisatie beter op elkaar in gespeeld.'

Hectische tijden

Dirk: 'Daarnaast gaat in de tweede golf ook de reguliere zorg door. Deze coronatijd is voor ons allemaal een leerschool. En deze tijd bewijst maar weer dat communicatie, elkaar steunen, humor, sfeer in een team en goede organisatie ontzettend belangrijk zijn. Je moet het uiteindelijk wel met elkaar doen. Als het hectische tijden zijn, is aansturing van een goede manager nodig. En die hebben wij gewoon. John Geurink voelt alles goed aan, daar heeft hij een antenne voor. Hij is erg met zijn afdeling begaan en verbonden. Ook hij heeft vroeger zelf aan het bed gestaan. Dus hij kent de klappen van de zweep.’

Interessante tijd

Bastiaan Wallis keerde in de eerste golf terug naar de IC als specialistisch verpleegkundige. En hij werkt er nog steeds. Hij noemt covid een ‘interessante tijd’. ‘Het zijn echt patiënten die op de IC horen. En als team staan we voor goede zorg. Het is steeds weer prachtig om patiënten toch weer terug naar de verpleegafdeling te krijgen. En daar doen we het voor. Mede dankzij hulp van buddy’s en collega’s uit alle hoeken van het ziekenhuis.’ Toch ziet Bastiaan ook dat de rek er bij collega’s uit is. ‘Het lijkt ogenschijnlijk rustiger, maar de druk is continu hoog. Ik zie uitval van collega’s en dat is zorgelijk. Covid doet veel met collega’s, ook psychisch. Het duurt gewoon lang en het einde nog lang niet in zicht. Dat maakt het zwaar.’ IC werk is altijd zwaar. Wat maakt covid dan toch anders? Bastiaan: ‘Het verkleden, het werken in isolatie en de continue druk op de bedden.’ Bastiaan merkt ook wel dat er minder kaartjes, taartjes en cadeautjes richting IC komen. Minder dan in de eerste golf. ‘Toch merk ik ook –zeker bij families- veel dankbaarheid voor ons werk.’

Dirk: ‘Het team van de IC in het Deventer Ziekenhuis staat er als er gewerkt moet worden, nu, maar ook straks, als dit weer afzwakt. We moeten het vooral samen doen. Alle artsen en verpleegkundige doen hun best. Dat voel je aan alles en stralen wij ook uit. Samen houden we corona onder controle in het Deventer Ziekenhuis.’