Deventer Ziekenhuis betrokken bij onderzoek coronamedicijn

Bij het begin van de corona-uitbraak werd het malariamedicijn chloroquine gebruikt als mogelijk covid-medicijn. ‘We waren er al snel achter dat dit middel niet hielp’, zegt Huub. ‘En toen hadden we –frustrerend genoeg- eigenlijk niks meer om patiënten mee te helpen.’ Al langer liep er het Remapcap-onderzoek; een brede lijn van onderzoeken door een internationaal netwerk van IC’s naar behandelingen tegen longontsteking. Huub: ‘Als ziekenhuis hebben we ons aangeboden om mee te zoeken naar een middel tegen covid-19. Je wilt immers toch iets doen.’ Het Deventer Ziekenhuis haakte aan bij een onderzoek naar antivirale middelen en naar immuunmodulatoren (eiwitten die afweer dempen). Huub: ‘Het onderzoek op het antivirale middel is inmiddels gestopt. Daar kwam niks uit. Het andere immuno-onderzoek bleek baanbrekend.’

Afweerremmer

Tocilizumab is eigenlijk een reumamiddel. Maar uit het onderzoek blijkt dit middel ook goed te weken tegen corona. Huub: ‘Het is een ontstekingsremmend middel. We zien vooral dat de koorts zakt, en dat er minder ontstekingen ontstaan. De patiënt herstelt daardoor beter. Bij covid reageert het immuunsysteem eigenlijk te heftig, waardoor mensen ongerichte ontsteking krijgen. Dit middel drukt die overreactie. Je zorgt met tocilizumab eigenlijk voor een betere balans in het lichaam van de patiënt.’ Ernstig zieke covid-19-patiënten die behandeld worden met de afweerremmer tocilizumab hebben bijna twee keer zoveel kans op een beter verloop van hun ziekte dan patiënten die het middel niet krijgen, zo blijkt uit het onderzoek.

Meedoen aan wereldwijd onderzoek

Wereldwijd deden 275 ziekenhuizen mee aan de studie en werden 300 patiënten onderzocht. Het Deventer Ziekenhuis leverde 3 procent van deze totale onderzoekspopulatie. Substantieel voor dit soort onderzoek en zeker binnen Nederland was het Deventer Ziekenhuis het ziekenhuis met een van de meest geïncludeerde patiënten. Huub: ‘Mooi, dat we als relatief klein ziekenhuis meespelen in zo’n groot wereldwijd onderzoek dat voor een doorbraak kan zorgen in de covid-behandeling.’ Speciaal woord van dank heeft hij daarbij voor research coördinator IC Arriette Kruisdijk en de drie oncologische researchcoördinatoren Erika ten Berge, Marianne Papa en Eliane Veurink. Omdat veel oncologie studies stillagen vanwege de coronapandemie, boden zij zich aan om onderzoek te ondersteunen. Huub: ‘Op de IC was het zo druk vanwege corona, we hadden absoluut geen tijd gehad om dit onderzoek erbij te doen. Het vergt veel administratief werk om onderzoek te begeleiden.’

Coronabestrijding

Uit een Engelse studie bleek al eerder dat het middel dexamethason helpt bij coronabestrijding. Dat middel wordt nu standaard op de IC voorgeschreven aan coronapatiënten. In de Remapcap studie is tocilizumab extra aan dexamethason toegevoegd. Huub: ‘Hoewel de onderzoekspopulatie nog klein is, lijkt het middel nu al goed te werken.’ Met een statistische waarschijnlijkheid van 99,8 procent is zeker dat tocilizumab voor betere uitkomsten zorgt bij deze patiënten. Daarom is dit onderzoek nu al naar buiten gebracht, hoewel nog meer onderzoek nodig is.

Standaard zorg

Huub: ‘We gebruiken tocilizumab nu nog niet standaard op de IC. We willen dat de onderzoeksresultaten eerst echt goed bekeken worden, maar het is niet ondenkbaar dat tocilizumab nog dit jaar in combinatie met dexamethason standaard zorg wordt voor IC-coronapatiënten.’ Speciaal woord van dank heeft Huub nog aan de patiënten die mee hebben gedaan aan het onderzoek. ‘Het is niet niks. Je komt als doodzieke covid-patiënt in het ziekenhuis en binnen 48 uur moet jij of je familie beslissen of je mee wilt doen aan een onderzoek naar een medicijn waarvan je niet weet of het werkt. Het vergt moed van patiënten om dan “ja” te zeggen. We konden hier relatief veel mensen overtuigen om mee te doen, en zo een bijdragen aan dit onderzoek.’ Mooi bewijs van de onderzoekscultuur van een klein Sallands ziekenhuis.