Nierziekten
Bij mensen met een nierziekte werken de nieren niet goed. Veel nierziekten zijn verraderlijk omdat ze lange tijd geen klachten veroorzaken. De meeste mensen krijgen pas klachten als de nieren al erg ziek zijn en niet meer kunnen herstellen.
De nieren zijn belangrijk voor het lichaam. Als de nieren erg ziek zijn en niet meer gezond worden, kan het lichaam allerlei problemen krijgen.
Hoe merkt u dat u een nierziekte hebt?
Bepaalde nierziekten veroorzaken pijn. nierstenen kunnen bijvoorbeeld heftige buikkrampen veroorzaken. Ook bij een nierbekkenontsteking kunt u last hebben van pijn en koorts.
Maar de meeste nierziekten veroorzaken weinig of geen klachten. Veel mensen hebben dan ook een nierziekte zonder dat ze dat weten. Het lichaam krijgt pas problemen als de nieren nog maar voor een derde deel werken. Welke verschijnselen kunt u dan krijgen?
- U houdt vocht vast in uw armen, benen en/of gezicht.
- U hebt een droge mond.
- U plast meer of minder dan anders. Ook de kleur van de plas kan veranderen. Soms ruikt de urine anders dan normaal of ziet hij er schuimend uit.
- U voelt u moe en ziek. Ook kunt u last hebben van jeuk, spierkrampen, vergeetachtigheid, misselijkheid en een droge huid. Dit komt doordat afvalstoffen zich ophopen in uw lichaam.
- U hebt bloedarmoede.
- U hebt een hoge bloeddruk.
Hebt u een of meer van deze klachten? Dan is het verstandig om naar uw huisarts te gaan.
Hoe ontstaat een nierziekte?
Nierziekten kunnen op verschillende manieren ontstaan:
- Er zijn ziekten die ervoor zorgen dat de nieren niet goed meer werken. Bijvoorbeeld diabetes mellitus (suikerziekte), een hoge bloeddruk, Alport syndroom en lupus erythematodes (LE). Er gaat iets niet goed in het lichaam en daardoor worden de nieren ziek.
- De nieren zelf kunnen ook ziek worden. Voorbeelden van dit soort nierziekten zijn cystennieren, nierfilterontsteking, het nefrotisch syndroom en nierkanker. De oorzaak ligt dan in de nier zelf. Waarom de nieren ziek worden, verschilt per ziekte.
- Soms gaan de nieren slecht werken door een ziekte in de urinewegen. Voorbeelden zijn blaasontsteking (bacteriële urineweginfecties) en nierstenen.
Verschillende nierziekten
Er zijn veel verschillende nierziekten. Voorbeelden zijn nierstenen, nierbekkenontsteking, nierfilterontsteking en cystennieren.
Sommige nierziekten zijn chronisch, andere gaan weer over.
Onderzoek en diagnose
Hebt u bepaalde klachten die kunnen wijzen op een nierziekte? Dan onderzoekt de arts uw bloed en uw urine. Ziet de arts hieraan dat uw nieren niet goed werken, dan krijgt u een verwijzing naar een specialist. Meestal is dat een nefroloog, een arts die zich heeft gespecialiseerd in nierziekten. Of een uroloog, een arts die alles weet van nieren en urinewegen.
De specialist vraagt u naar de voorgeschiedenis van uw klachten. Daarna krijgt u een of meer onderzoeken. De meest voorkomende onderzoeken voor de nieren zijn:
- urineonderzoek;
- bloedonderzoek
- röntgenonderzoek van de nieren;
- echo van de nieren;
- nierbiopsie;
- CT-scan;
- MRI-scan;
- röntgenonderzoek van de bloedvaten;
- cystoscopie;
- nucleair onderzoek.
Behandelplan
De meeste mensen met een nierziekte krijgen eerst medicijnen of een dieet. De bedoeling is dat de nieren weer gezond worden, of in ieder geval niet verder achteruit gaan.
Welk dieet u krijgt hangt af van de nierziekte die u hebt:
- een zoutarm dieet bij hoge bloeddruk of als u te veel vocht vasthoudt;
- een eiwitverrijkt dieet bij nefrotisch syndroom;
- een eiwitbeperkt dieet bij nierfilterontsteking.
Bij hemodialyse mag u niet te veel eiwitten, natrium, kalium en vocht binnenkrijgen. Tegelijkertijd mag u ook geen tekorten van deze stoffen hebben. Verder moet u zorgen voor voldoende vitaminen en mineralen. Daarom is begeleiding door een diëtist noodzakelijk.
Bij peritoneale dialyse is in principe geen dieet nodig.
Soms helpen medicijnen en een dieet niet. De nieren werken steeds minder goed. De arts noemt het op een gegeven moment 'nierinsufficiëntie': dan werken de nieren echt te weinig. U krijgt dan misschien andere medicijnen.
Als nog maar een tiende deel van de nieren werkt, is een zwaardere behandeling nodig. U krijgt dan dialyse en u komt waarschijnlijk op de wachtlijst voor een niertransplantatie. Het dialyse-apparaat of de donornier neemt de werking van uw eigen nieren over. Zonder deze behandeling vergiftigt het lichaam zichzelf. Dat is dodelijk.
Het is ook mogelijk dat uw nieren tijdelijk heel slecht werken. U krijgt dan ook een tijdje dialyse, zodat de nieren weer beter kunnen worden. Dialyse betekent dus niet altijd dat de nieren ziek blijven.