Sarcoïdose
Sarcoïdose heet ook wel de ziekte van Besnier Boeck (Schaumann) en is zeldzaam.
Sarcoïdose is een ziekte waarbij er vaak onverwacht ontstekingen ontstaan in organen en weefsels van ons lichaam.
Wat is het?
Sarcoïdose is een ziekte waarbij er vaak onverwacht ontstekingen ontstaan in organen en weefsels van ons lichaam. Bij zo’n ontsteking worden er veel afweercellen aangemaakt (witte bloedlichaampjes), die zich ophopen. Zo’n ophoping noemen we een granuloom.
Bij de meeste mensen met sarcoïdose verdwijnen de granulomen vanzelf, soms zonder dat ze er überhaupt iets van hebben gemerkt. Andere patiënten blijven echter zitten met de granulomen. Dit brengt het functioneren van organen in gevaar. Ook het littekenweefsel dat soms op de plaats van de granulomen ontstaat, is schadelijk voor organen en weefsels.
Symptomen
Sarcoïdose kan voorkomen in het hele lichaam. De longen zijn een plek waar de ziekte vaak voorkomt, net als in de lymfeklieren, ogen of gewrichten.
De gevaarlijkste plaatsen zijn het hart en het zenuwstelsel. Van de mensen bij wie sarcoïdose is vastgesteld, hebben er negen van de tien last van de ziekte in de longen. Bij sarcoïdose in de longen raakt het longweefsel langzaam vol met littekens, waardoor de longen na verloop van tijd blijvend beschadigd raken.
Het gevolg van sarcoïdose in de longen zijn vaak klachten zoals benauwdheid en hoesten. Het kan ook zijn dat uw longfunctie door de ziekte achteruit gaat. Als er sprake is van een acute vorm van sarcoïdose, beginnen de klachten vaak hevig. Bij een sluipende vorm beginnen de symptomen juist geleidelijk.
Onderzoek en diagnose
Om zeker te weten dat u sarcoïdose hebt, moet uw arts een aantal onderzoeken doen.
- Als eerste zal ze uw lichaam goed bekijken. Aanwijzingen voor sarcoïdose zijn: paarsrode vlekken op de onderarmen en onderbenen, ontstoken ogen en opgezwollen lymfeklieren.
- Daarna prikt ze wat bloed, om te testen of daar iets aan te zien is.
- Ook laat de arts röntgenfoto's maken van uw longen en zo nodig een CT-scan van de borstkas. Op de foto's is te zien of er knobbeltjes zitten in uw longen.
- Verder meet ze met verschillende tests of uw longen goed werken.
Als de arts na deze onderzoeken vermoedt dat u sarcoïdose hebt, zal ze een bronchoscopie laten doen. Bij dit onderzoek kijkt een longarts via een dunne buigzame slang met een lampje (bronchoscoop) door uw mond in uw longen. Met deze bronchoscoop kan ze ook een stukje longweefsel weghalen voor onderzoek. Dat heet een biopsie.
Misschien krijgt u ook een longspoeling. Dan spuit de longarts via de bronchoscoop vloeistof in uw long en zuigt deze er direct weer uit. De vloeistof wordt in het laboratorium onderzocht.
Blijkt uit het onderzoek dat u sarcoïdose hebt, dan onderzoekt de arts behalve uw longen misschien ook andere organen. U krijgt bijvoorbeeld een elektrocardiogram (ECG) of een urineonderzoek. Soms is ook een PET-scan nodig.
Behandelplan
Ongeveer zeven van de tien mensen met sarcoïdose genezen vanzelf binnen een tot twee jaar. En ook daarna is het nog mogelijk dat de ziekte vanzelf overgaat. U krijgt alleen medicijnen als u veel last hebt van de ziekte.
De arts kijkt eerst of ontstekingsremmende medicijnen helpen. U krijgt bijvoorbeeld. nsaid's. Helpen deze te weinig, dan krijgt u corticosteroïden. Dit zijn hormonen die niet alleen de ontsteking remmen. Ze onderdrukken ook uw afweer. Dankzij deze behandeling zullen uw klachten langzaam afnemen. De ontstekingen trekken weg en u voelt u minder moe.
Maar corticosteroïden hebben een aantal vervelende bijwerkingen. U kunt onder andere dikker worden en een pafferig gezicht krijgen.
De meeste mensen kunnen na een tot twee jaar stoppen met de medicijnen en hebben dan geen klachten meer.
Bij de meeste oogproblemen krijgt u oogdruppels of tabletten. Soms zijn injecties naast het oog nodig, vooral bij ontstekingen van het regenboogvlies. Kunsttranen of oogzalf helpen bij droge ogen.
Het is verstandig om uw ogen regelmatig te laten controleren als u sarcoïdose hebt. Oogafwijkingen worden dan op tijd ontdekt.