Klompvoet

In Deventer wordt al jaren de methode van Ponseti gehanteerd. Dr. Ignacio Ponseti van de Universiteit van Lowa, ontwikkelde deze behandeling in de jaren 1940. De behandeling, direct na de geboorte, bestaat uit het met de hand soepel maken van het voetje (manipuleren), waarbij het zover mogelijk in de goede stand wordt gecorrigeerd. Deze gecorrigeerde stand wordt vastgelegd (geïmmobiliseerd) met gips, waardoor uw kind niet in bad kan.

Gips

Het gips wordt in de eerste levensweken zeer frequent gewisseld: aanvankelijk 1 x per week bij soepele voetjes, tot 2 x per week bij stugge voetjes, waarbij de orthopedisch chirurg de voetjes steeds verder in de goede stand corrigeert. Het is een behandeling van veel geduld en soms vallen en opstaan. Voor het welslagen van de behandeling is het van belang, dat het kindje zich op zijn gemak voelt, zodat het ontspannen en rustig is. De behandeling gebeurt dan ook in de gipskamer onder rustige omstandigheden.

Wisseling

Als het gips wordt gewisseld, wordt u op de gipskamer verwacht om het gips te verwijderen. Er wordt een speciale kunststof gebruikt die kan worden verwijderd zonder zaag of schaar zodat uw kind daar zo min mogelijk onrust van ondervindt. Daarna krijgt u de gelegenheid uw kind te baden op de Kinderafdeling en eventueel te voeden, waarna op de gipskamer een nieuw gips wordt aangelegd.

Operatie

Bij 90% van de kinderen blijkt, mede aan de hand van röntgenfoto’s dat na ca. 3 á 4 maanden gipsen onvoldoende correctie kan worden bereikt. Dan is een operatieve ingreep noodzakelijk. Meestal volstaat een kleine operatieve ingreep in de vorm van een verlenging van de achillespees. Na de operatie volgt weer enige weken gips, tot het kindje zelf zijn voetje omhoog en opzij kan draaien.

Turco

Als een achillespeesverlenging alleen niet voldoende is, dan is een uitgebreidere operatie nodig (Turco). Hierbij wordt een verlenging uitgevoerd van het achterste kapsel van de enkel, gecombineerd met enkele peesverlengingen van de buigpezen van de grote teen, de voet en soms de kleine tenen. Soms is daarbij ook en uitgebreide operatie nodig aan het gewricht tussen sprongbeen en scheepjesbeen. Een dergelijke operatie duurt ongeveer 2 uur en wordt ook afgesloten met de aanleg van een klompvoetgips.

Spalk

Tot gemiddeld 3 á 4 jaar worden de voetjes ingespalkt; in de begintijd dag en nacht, behalve een speeluurtje. Vanaf dat het kindje gaat staan en lopen alleen nog met slapen eventueel in combinatie met aangepaste schoentjes voor op de dag.

Na de operatie kan uw kind enige tijd en pijn misselijkheid ervaren. Ook bestaat er altijd een risico op complicaties.

Na de operatie

Terug op de afdeling komt de verpleegkundige regelmatig bloeddruk, de hartslag en wond controleren. Geef bij de verpleegkundige aan als u - voor uw kind - medicijnen wilt tegen de pijn en eventuele misselijkheid. Direct na de operatie kan uw kind een aantal dagen pijn ervaren. Paracetamol is over het algemeen voldoende om de pijn te bestrijden.

Complicaties

Bij iedere operatie is er kans op complicaties zoals bloeduitstortingen, bloedingen en infecties. Bij een verlenging van de achillespees is die kans kleiner dan 2%. De achillespees geneest over het algemeen binnen 6 weken.
Bij een Turco is de kans op complicaties iets groter dan bij een achillespeesverlenging omdat het een grotere operatie is. De kans op bloedingen en infecties bedraagt dan minder dan 4%. Er is ook een kleine kans op zenuwletsel omdat de vaatzenuwstreng naar de voet door het littekengebied loopt. De pezen genezen over het algemeen binnen 6 weken.

De lange termijn resultaten van een Turco laten volgens de wereldliteratuur iets meer stugheid van de voeten zien ten opzichte van de Ponseti techniek. Beide technieken kennen ongeveer 20% uitvallers, dat wil zeggen kinderen die onvoldoende reageren op de ingestelde therapie. Als dat gebeurt moet overgegaan worden naar de andere behandeltactiek.

De toekomst

Alle kinderen met klompvoeten houden hun klompvoet levenslang. De aandoening is niet te genezen. Het is de opzet van de behandeling een zo normaal mogelijke voet te maken die een zo normaal mogelijke functie heeft aan het einde van de behandeling. Het blijft echter altijd een voet die iets kleiner is dan normaal en het onderbeen blijft altijd wat dunner, mogelijk ook wat korter dan normaal. De meeste kinderen zullen zich, met de juiste behandeling, normaal ontwikkelen en normaal kunnen deelnemen aan sport en recreatie activiteiten.