Stapje extra met ‘Hawking-computer’

Het idee achter de What Matters To You dag is om te laten zien dat kwaliteit van zorg niet alleen te maken heeft met het geven van de beste zorg vanuit medisch oogpunt. Maar dat er ook wordt stilgestaan bij de persoonlijke zorgen en behoefte van de patiënt. In ons ziekenhuis hebben we hier niet één dag per jaar voor nodig. Het is wat we elke dag met elkaar doen. We noemen dat Sallandse aandacht. Zoals het voorbeeld van Anne illustreert. Op de IC van ons ziekenhuis lag namelijk een patiënt met het syndroom van Guillain-Barré, een ziekte waarbij spierfuncties uitvallen. Een ziekte met een grillig patroon. Van beperkte zenuwuitval tot totale immobiliteit waarbij de patiënt aan de beademing moet. Ook bij de betreffende patiënt was het beeld grillig, maar uiteindelijk kon deze 27 jarige vrouw alleen nog met haar ogen bewegen. ‘Het was voor onze afdeling en voor de patiënt enorm frustrerend’, kijkt Anne terug op de 70 dagen dat deze patiënt was opgenomen op de IC. ‘Je weet als verpleging op een gegeven moment niet of iemand pijn heeft, honger of jeuk. Er was totaal geen communicatie mogelijk. De kleinste signalen waren niet helder. Zelfs ja/nee knikken ging niet meer.’

Noodkreet

Anne moest direct terugdenken aan het congres waar ze was geweest en waar ze een ‘oogcomputer’ had zien functioneren. Ze nam contact op met RTD Arnhem, een specialist in oogbestuurde computers, en die stond binnen twee dagen op de stoep. Evert-Jan van den Born van RTD Arnhem: ‘Normaliter komen wij niet op een IC afdelingen van ziekenhuizen. Dit is de eerste keer dat we onze computer in een ziekenhuis situatie hebben ingezet. We gebruiken deze computer vooral bij ALS-patiënten, kinderen met spasmen, MS-patiënten en meisjes met een RETT-syndroom. Deze mensen gebruiken de oogbestuurde computers vaak thuis of in een revalidatiecentrum. Maar dit was duidelijk een noodkreet van het ziekenhuis. En dan helpen we graag.’ Veel mensen zullen de oogbestuurde computers herkennen van Stephen Hawking. De natuurkundige schreef complete boeken door alleen met zijn ogen naar een digitaal toetsenbord te kijken. De computer die in het Deventer Ziekenhuis werd gebruikt, kan niet alleen spreken maar ook gebruikt worden voor schriftelijke communicatie via mail of Whatsapp. Er staan ook zinnen in die veel gebruikt worden, en die met de ogen kunnen worden geactiveerd.

Vermoeiend

Uiteindelijk moest de vrouw zeventig dagen op de IC blijven. Door inschakeling van de computer kon ze vrij snel al opdrachten geven en duidelijk maken wat ze wilde. Anne: ‘Daardoor was weer communicatie mogelijk. Je geeft mensen weer autonomie, het mooiste wat je als professional een patiënt kunt bieden. En als professional geeft het je ook geweldig veel werkplezier als dat lukt.’ Anne denkt niet dat ziekenhuizen zo’n computer snel zullen aanschaffen. ‘Ik denk dat ik in de zes jaar dat ik hier werk, drie Guillain-Barré patiënten heb gezien, in nog verschillende stadia ook. Dus de computer zou te vaak werkloos in de kast staan. Maar ik weet nu wel dat het werkt en hoe de lijntjes zijn met de leverancier. Misschien kun je dan zo’n computer huren of leasen. Het is echt van meerwaarde voor zowel zorgverlener als patiënt. Je kunt weer communiceren.’ Wat Evert-Jan van den Born nog opviel: ‘De enorme gedrevenheid van Anne. Ze gaf zelfs een privénummer omdat ze vrij was, maar ze wilde het gewoon geregeld hebben voor die patiënt.’ Wat Anne in gebruik nog opviel, was dat het voor een patiënt in het begin vermoeiend is om te bedienen. 'Maar uiteindelijk went het en kun je er verrassend veel mee. En nog snel ook.’ Daar hoef je geen briljant natuurkundige voor te zijn….